Trình bày những luận điểm cơ bản về tính thích ứng văn hóa của người Việt với môi trường sống.

Cuốn sách giới thiệu với bạn đọc 20 cách làm giàu bằng sản xuất hàng hóa khác nhau của 20 hộ nông dân thuộc các tỉnh miền núi phía Bắc. Từ đó tác giả có những nhận xét khái quát vè các tổ chức sản xuất hàng hóa của các hộ, đồng thời có những khuyến nghị với Nhà nước, các cấp, các ngành những vấn đề cần được tháo gỡ,  giúp đỡ nông dân tăng cường phát triền sản xuất hàng hóa hơn nữa.

Tài liệu trình bày các nội dung về: Dân cư và lao động; kinh tế - xã hội truyền thống và những ảnh hưởng của nó; phát triển kinh tế - xã hội miền núi - nhiệm vụ chiến lược cấp bách của đất nước.

Giới thiệu tổng quát về tỉnh Phú Yên bao gồm diện tích tự nhiên, các huyện, thành phố, thị xã của tỉnh, quy mô dân số, điều kiện tự nhiên, khí hậu của tỉnh. Địa thế, sự phân bố dân cư và tình trạng giao thông đã tạo ảnh hưởng đến việc mua bán và hình thành chợ mua bán hiện nay. Đặc biệt là sự hình thành và phát triển chợ tại huyện Hòa Sơn

Tài liệu trình bày những nội dung về kinh tế thị trường và sự phân hóa giàu - nghèo ở nước ta hiện nay: Kinh tế thị trường và sự phân tầng kinh tế - xã hội; quá trình chuyển đổi sang kinh tế thị trường và sự phân hóa giàu nghèo ở nước ta. Thực trạng kinh tế - xã hội và sự phân hóa giàu - nghèo ở các vùng dân tộc và miền núi phía bắc nước ta hiện nay.

Một số vấn đề lý luận về thích ứng của con người trước môi trường sống mới. Hà Giang - môi trường sống mới và lịch sử chuyển dân cư của người Việt. Thích ứng của người Việt với môi trường tự nhiên, thích ứng của người Việt trong các quan hệ xã hội

Cuốn sách này là kết quả thu được từ các cuộc điều tra, điền dã dân tộc  học trong một số năm, kết hợp với các tài liệu thống kê dân số ở Trung  ương và các địa phương, mặt khác có sử dụng những tư liệu đã công bố trên các sách báo trong và ngoài nước từ trước tới nay.Tuy chưa thật đầy đủ nhưng qua hơn 200 trang viết của cuốn sách hi vọng cung cấp cho  bạn đọc bức tranh khái quát nhưng rất phongphú và đa dạng về các mặt:  Điều kiện tự nhiên, môi trường sinh thái, dân cư, dân số, kinh tế, xã hội,  vần hóa và mối quan hệ giữa các dân tộc miền núi  phía  Bắc Việt Nam.

Cuốn sách là một tài liệu có giá trị, bổ ích cho công tác tổ chức định canh định cư không những cho cộng đồng người H'Mông ở Chợ Đồn mà còn có thể ứng dụng cho các nhóm dân tộc ít người khác ở nước ta.

Cuốn sách khẳng định lại những giá trị văn hóa truyền thống đặc sắc của các dân tộc Việt nam, đồng thời để từ đấy cũng hướng tới việc xem xét sự biến đổi và vận động của những truyền thống đó trong giai đoạn hiện nay.

Cuốn sách được trình bày dưới dạng chuyên đề, bắt đầu từ những vấn đề chung, kết thúc bằng những vấn đề chuyên sâu về hai dân tộc Mông, Dao cuối cùng nâng lên thành triết lý phát triển bền vững cho vùng Đông Bắc.