ChatGPT với hoạt động nghiên cứu khoa học

ChatGPT là một loại trí tuệ nhân tạo có thể hiểu và tạo văn bản với ngôn ngữ tự nhiên, chúng ta có thể hỏi đặt câu hỏi hoặc đưa ra lời nhắc và nó sẽ cung cấp cho ta một câu trả lời nghe giống con người.

ChatGPT đã được đào tạo trên một kho văn bản rất lớn, bao gồm các bài báo, sách, trang web, bài báo học thuật và các nguồn khác. Kho ngữ liệu hiện tại bao gồm dữ liệu từ nhiều ngôn ngữ và mã máy tính. Việc tạo văn bản được thực hiện bằng cách dự đoán từ tiếp theo trong một chuỗi từ để tạo ra các câu và sau đó là toàn bộ trang nội dung. Những tác động của ChatGTP đến hoạt động nghiên cứu khoa học trong tương lai được dự đoán là không hề nhỏ.

1. Hỗ trợ người làm nghiên cứu khai thác tài nguyên thông tin, viết báo cáo

Đánh giá tài liệu: ChatGPT có thể hỗ trợ các giảng viên và nhà nghiên cứu xác định tài liệu liên quan bằng cách tạo bản tóm tắt các bài báo hoặc cung cấp danh sách các bài báo có liên quan dựa trên một chủ đề hoặc từ khóa nhất định.

Tạo văn bản: ChatGPT có thể tạo văn bản theo một phong cách hoặc giọng điệu cụ thể, cho phép giảng viên và nhà nghiên cứu dễ dàng tạo các phiên bản nháp của bài nghiên cứu, đề xuất tài trợ và các tài liệu bằng văn bản khác.

Phân tích dữ liệu: ChatGPT có thể hỗ trợ các giàn viên nhà nghiên cứu phân tích lượng lớn dữ liệu văn bản, chẳng hạn như các bài đăng trên mạng xã hội hoặc tin tức, bằng cách cung cấp thông tin chuyên sâu và xác định các mẫu trong dữ liệu.

Tóm tắt tự động: ChatGPT có thể được sử dụng để tự động tóm tắt các bài báo khoa học, báo cáo hoặc các tài liệu khác, giúp các giảng viên/nhà nghiên cứu dễ dàng cập nhật những phát triển mới nhất trong lĩnh vực của họ.

Dịch và học ngôn ngữ: ChatGPT có thể được sử dụng để dịch máy, cho phép các giảng viên/ nhà nghiên cứu truy cập và hiểu các tài liệu nghiên cứu bằng nhiều ngôn ngữ. ChatGPT có thể được sử dụng để hỗ trợ việc học ngôn ngữ. Tạo lập ChatBot sử dụng ChatGPT để tương tác với người dùng bằng các ngôn ngữ khác nhau, mang đến cho họ cơ hội thực hành các kỹ năng ngôn ngữ và học từ vựng mới

Trả lời câu hỏi: ChatGPT có thể được tinh chỉnh để cung cấp câu trả lời cho các câu hỏi cụ thể của miền, khiến nó trở thành công cụ mạnh mẽ giúp các học giả tìm câu trả lời nhanh chóng và hiệu quả.

2. ChatGPT vấn đề đạo đức trong nghiên cứu khoa học

Khi ứng dụng ChatGPT vào hoạt động nghiên cứu khoa học có thể gặp phải một số vấn đề liên quan đến đạo đức như:

• Sai lệch thông tin: Phản hồi của mô hình có thể phản ánh những sai lệch có trong dữ liệu huấn luyện, điều này có thể dẫn đến kết quả không chính xác hoặc không công bằng. Điều này có thể ảnh hưởng không tương xứng đến các nhóm bị thiệt thòi và làm suy yếu sứ mệnh trong việc cung cấp quyền truy cập thông tin một cách công bằng.

• Quyền riêng tư: Khả năng tạo văn bản hoặc lời nói tổng hợp có tính thực tế cao của mô hình có thể được sử dụng để mạo danh hoặc lừa dối người khác, điều này sẽ vi phạm quyền riêng tư của người dùng.

• Quyền tự chủ và sự đồng ý có hiểu biết: Người dùng phải được thông báo về việc sử dụng ChatGPT và phải có khả năng từ chối hoặc đồng ý sử dụng thông tin của họ.

• Bảo mật thông tin: Mô hình có thể tạo thông tin nhạy cảm, chẳng hạn như dữ liệu cá nhân, dữ liệu tài chính và thậm chí cả dữ liệu y tế, những thông tin này cần được bảo vệ và không được chia sẻ khi chưa có sự đồng ý rõ ràng.

• Tính minh bạch và trách nhiệm giải trình: Cần có sự minh bạch trong thiết kế, đào tạo và triển khai ChatGPT, bao gồm cả dữ liệu được sử dụng để đào tạo mô hình, để có thể xác định và giải quyết mọi thành kiến hoặc lỗi tiềm ẩn. Ngoài ra, cần có các chính sách và thủ tục rõ ràng để xử lý mọi vấn đề có thể phát sinh.

• Sở hữu trí tuệ: ChatGPT có thể tạo văn bản có thể được bảo vệ bản quyền. Do đó, điều quan trọng là phải đảm bảo rằng việc sử dụng mô hình tuân thủ luật và quy định về sở hữu trí tuệ, chẳng hạn như xin phép chủ sở hữu bản quyền khi cần thiết.

Tóm lại, Chat GPT sinh ra để hỗ trợ con người, sử dụng nó như thế nào vẫn tùy thuộc vào thái độ và trách nhiệm của mỗi người dùng trong đó có các nhà nghiên cứu.