Giáo trình phương pháp kiểm tra không phá hủy kim loại

Phạm Ngọc Nguyên, Phạm Khắc Hùng

Khoa học và kỹ thuật

2009

Tóm tắt

Khoa học kỹ thuật ngày càng phát triển mạnh và hiện đại. Vì thế các chi tiết máy phải có chất lượng cao mà trước tiên là độ bền của chúng. Thêm vào đó các thiết bị phải làm việc trong những điều kiện khắc nghiệt. Đa phần các chi tiết phải chịu trọng tải lớn, nhiệt độ cao và thay đổi đột ngột, chịu tác dụng của môi trường xâm thực mạnh, chênh lệch áp suất lớn và phóng xạ ... Để chế tạo những chi tiết như thế cần có loại vật liệu kim loại và phi kim đặc biệt với độ bền cao, chịu nhiệt tốt, không bị oxy hoá. Đồng thời để có độ tin cậy hoàn toàn trước khi sử dụng chúng ta cần phải tiến hành kiểm tra chất lượng của các chi tiết đó bằng những phương pháp hiện đại. Khuyết tật trong kim loại dưới những dạng khác nhau là một trong những nguyên nhân chủ yếu dẫn đến sự phá huỷ máy móc. Vì vậy độ bền của các chi tiết giảm và chúng bị hư hỏng sau một thời gian làm việc.

Để đảm bảo an toàn và tính kinh tế việc kiểm tra chất lượng các chi tiết, thành phẩm, bán thành phẩm trong quá trình chế tạo và sử dụng có một ý nghĩa dặc biệt quan trọng. Bởi thế, từ lâu ngành thăm dò khuyết tật rất được chú trọng và phát trỉển không ngừng. Việc phát hiện các khuyết tật là không thể thiếu trong nhiều lĩnh vực, đặc biệt là trong công nghiệp chế tạo máy như ô tô, tàu hoả, tàu thuỷ, máy bay, tên lửa, vệ tinh nhân tạo, tàu vũ trụ... Cơ sở của các phương pháp vật lý để kiểm tra không phá huỷ là nghiên cứu sự thay đổi các đặc tính vật lý của vật liệu bằng cách xác định sự không hoàn hảo về cấu trúc và phát hiện sự có mặt của khuyết tật.

Các phương pháp này đều dựa trên sự so sánh các dặc tính vật lý của vật liệu kiểm tra ở những tiết diện khác nhau. Khi đó tiết diện không có khuyết tật sẽ được coi là vật mẫu.