Cán bộ Thư viện Đại học Công nghiệp Hà Nội tham dự lớp Tập huấn: "Chuyển đổi số trong lĩnh vực thư viện"

Trong hai ngày 18 và 19/7/2024, tại thành phố Thanh Hóa, Cán bộ Thư viện Đại học Công nghiệp Hà Nội tham dự lớp Tập huấn Chuyển đổi số trong lĩnh vực thư viện - Chủ đề “Chuyển dạng tài liệu dễ tiếp cận cho người khuyết tật chữ in" do Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch (VHTTDL) tổ chức.

Tham dự khai mạc Chương trình Tập huấn có bà Kiều Thúy Nga - Vụ trưởng Vụ Thư viện, Bộ VHTTDL, ông Đỗ Quang Trọng - Phó Giám đốc Sở VHTTDL tỉnh Thanh Hóa và 200 học viên là lãnh đạo/đại diện lãnh đạo, công chức theo dõi công tác thư viện của các Sở VHTTDL/Sở Văn hóa và Thể thao tỉnh/thành phố; lãnh đạo và viên chức chuyên môn của các thư viện tỉnh/thành phố trực thuộc Trung ương, thư viện chuyên ngành, thư viện đại học, thư viện lực lượng vũ trang khu vực miền Bắc từ Thừa Thiên Huế trở ra. Đại diện Thư viện Đại học Công nghiệp Hà Nội tham dự lớp tập huấn có Ths.Phan Quang Thịnh Tổ trưởng Tổ Quản trị, phát triển tài nguyên số và thành viên trong tổ.

Ảnh: Học viên chụp hình lưu niệm cùng Ban Tổ chức

Nội dung chương trình Tập huấn tập trung vào các chuyên đề: Giới thiệu các định dạng sách tiếp cận; Giới thiệu tổng quan về quy trình sản xuất sách tiếp cận chuẩn Epub; Tạo tập tin Word tiếp cận: xử lý các loại đối tượng nội dung khác nhau, định dạng và tạo cấu trúc sách, kiểm tra tính tiếp cận của tài liệu và sửa các lỗi thường gặp; Dùng WordToEpub để tạo sách Epub từ tập tin Word; Dùng Easy Reader và thorium đọc sách Epub; Thực hành chuyển đổi một số thể loại sách khác nhau như sách giáo khoa và truyện; Chuyển đổi và in ấn sách chữ nổi với phần mềm Sao Mai Braille và Sản xuất sách Epub có giọng người đọc với Tobi.

Ngoài ra, học viên tham dự lớp Tập huấn được phổ biến, cập nhật và hướng dẫn triển khai thực hiện văn bản quy phạm pháp luật liên quan đến tổ chức hoạt động và dịch vụ thư viện, công tác phục vụ người khuyết tật chữ in và các văn bản liên quan khác; một số định hướng đối với thư viện trong công tác phục vụ người khuyết tật chữ in.

Phát biểu khai mạc lớp Tập huấn, bà Kiều Thúy Nga - Vụ trưởng Vụ Thư viện, Bộ VHTTDL cho biết: Chương trình Tập huấn này là một diễn đàn quan trọng, được triển khai trong thời điểm phù hợp và kịp thời, qua đó sẽ giúp cho đội ngũ cán bộ thư viện nắm được kiến thức, kỹ năng cho công tác sản xuất, chuyển dạng nội dung tài liệu dễ tiếp cận cho đối tượng là người khuyết tật chữ in, bổ sung thêm nguồn tài nguyên trong thư viện. Đây cũng là một trong những cách thức để các thư viện vận dụng đầy đủ trong việc thực hiện hiệp ước Marakesh đối với những ngoại lệ cho đối tượng là người khuyết tật chữ in, nhằm bảo đảm cho họ thực hiện quyền bình đẳng, vươn lên hòa nhập với cộng đồng.

Ảnh: Bà Kiều Thúy Nga - Vụ trưởng Vụ Thư viện, Bộ VHTTDL

Cũng tại buổi Lễ khai mạc, ông Đỗ Quang Trọng - Phó Giám đốc Sở VHTTDL tỉnh Thanh Hóa đánh giá cao tầm quan trọng của khóa Tập huấn "Chuyển dạng tài liệu dễ tiếp cận cho người khuyết tật chữ in" do Bộ VHTTDL tổ chức và mong muốn sau khóa Tập huấn các học viên sẽ thu được những kiến thức bổ ích, hiệu quả phục vụ cho công tác tổ chức, quản lý các hoạt động Thư viện nói chung và mô hình hoạt động, dịch vụ thư viện dành cho người khuyết tật nói riêng.

Ảnh: ông Đỗ Quang Trọng - Phó Giám đốc Sở VHTTDL tỉnh Thanh Hóa

Theo ước tính của Hiệp hội người mù Thế giới, chưa đến 10% sách đã công bố được sản xuất ở định dạng dễ tiếp cận như chữ nổi, âm thanh, sách điện tử, chữ in lớn, ngôn ngữ kí hiệu… dành cho người khuyết tật chữ in. Ở các nước đang phát triển, tỉ lệ này là dưới 1%. Tại Việt Nam, thông qua một nghiên cứu của Hội người mù và UNDP phối hợp thực hiện năm 2022-2023 khảo sát trên 1.217 người khuyết tật chữ in. Theo đó, 62,1% người khuyết tật được hỏi cho rằng, sách/tài liệu khoa học tự nhiên dưới định dạng dễ tiếp cận còn rất khan hiếm hoặc không có; 61,2% cho biết, sách/tài liệu phục vụ nghiên cứu/công việc dưới định dạng dễ tiếp cận khan hiếm hoặc không có. Thậm chí, có tới 44,5% chia sẻ, sách giáo khoa/tài liệu học tập dưới định dạng dễ tiếp cận cũng rất khan hiếm, hoặc không có, dù rằng đây là những xuất bản phẩm cơ bản...

Sự thiếu thốn tài liệu ở định dạng dễ tiếp cận đã ngăn cản hàng chục triệu người không có khả năng đọc chữ in trên khắp thế giới phát huy tối đa tiềm năng con người; hạn chế cơ hội tiếp cận hoạt động giáo dục, việc làm, chăm sóc sức khỏe, văn hóa cũng như hầu hết mọi khía cạnh của đời sống chính trị, kinh tế và xã hội. Từ đó, cho thấy trách nhiệm lớn lao của những người làm công tác thư viện đối với đối tượng bạn đọc là người khuyết tật chữ in trong việc tiếp cận về giáo dục, việc làm và phát triển bản thân.

Ảnh: Đại diện Thư viện Đại học Công nghiệp Hà Nội chụp hình lưu niệm cung bà Kiều Thúy Nga - Vụ trưởng Vụ Thư viện, Bộ VHTTDL

Chương trình Tâp huấn sẽ diễn ra trong 02 ngày, ngày 18 và 19/7/2024. Đây là dịp để các cán bộ Thư viện Đại học Công nghiệp Hà Nội nói riêng và cán bộ trong ngành thư viện nói chung có điều kiện gặp gỡ, trao đổi, thảo luận, chia sẻ những kinh nghiệm cũng như các giải pháp để khắc phục những khó khăn, vướng mắc trong công tác xử lý và chuyển dạng tài liệu dễ tiếp cận cho người khuyết tật chữ in.

Ảnh: Quang cảnh lớp tập huấn