Đọc sách cùng bạn: "Giáo trình Ăn mòn và bảo vệ kim loại"
Giáo trình “Ăn mòn và bảo vệ kim loại” do nhóm tác giả là giảng viên Khoa Công nghệ Hóa, Trường Đại học Công nghiệp Hà Nội biên soạn với nội dung cơ bản nhất về hiện tượng ăn mòn của kim loại, hợp kim, phương pháp bảo vệ chống ăn mòn và cách đánh giá, nghiên cứu tốc độ ăn mòn kim loại. Giáo trình là tài liệu tham khảo hữu ích cho các cán bộ kĩ thuật, sinh viên các nghành kĩ thuật nói chung và ngành công nghệ hóa học nói riêng.
Qua cuốn giáo trình Ăn mòn và bảo vệ kim loại này các tác giả hi vọng giáo trình sẽ là cầu nối giúp người học tiếp cận sâu hơn với lĩnh vực ăn mòn – bảo vệ kim loại, từ đó góp phần vào công cuộc phát triển bền vững các ngành công nghiệp trong thời đại mới. Giáo trình gồm 4 chương:
Chương 1: Lí thuyết về ăn mòn kim loại.
Chương 2: Đặc điểm ăn mòn một số vật liệu kim loại và hợp kim.
Chương 3: Các phương pháp bảo vệ kim loại.
Chương 4: Các phương pháp nghiên cứu tốc độ ăn mòn kim loại.
Cuối mỗi chương là hệ thống câu hỏi ôn tập và bài tập thực hành giúp củng cố và vận dụng kiến thức đã học.
Sau đây chúng ta điểm qua chi tiết của từng chương.
Chương 1: Lí thuyết về ăn mòn kim loại
Cơ sở lý thuyết về ăn mòn kim loại được mở đầu bằng việc nêu rõ các tác hại của quá trình ăn mòn, bao gồm thiệt hại trực tiếp như hao mòn vật liệu, giảm độ bền cơ học và các tác hại gián tiếp như gây ra sự cố kỹ thuật, ô nhiễm môi trường, gia tăng chi phí sửa chữa. Bên cạnh đó, nội dung còn đề cập đến khái niệm ăn mòn và các phương pháp đo tốc độ ăn mòn.
Tiếp theo là ăn mòn hóa học, bao gồm các trường hợp điển hình như trong dung dịch không điện li, môi trường khí khô, sự hình thành và phát triển màng oxit bảo vệ, và các yếu tố ảnh hưởng như nhiệt độ, áp suất, độ ẩm,...
Phần cuối là ăn mòn điện hóa, tập trung vào khái niệm, vai trò của thế điện cực, cơ chế ăn mòn, động học điện cực và các yếu tố ảnh hưởng như môi trường, bản chất kim loại, phân cực và khuếch tán ion.
Chương 2: Đặc điểm ăn mòn một số vật liệu kim loại và hợp kim
Trình bày mối liên hệ giữa cấu trúc vật liệu và khả năng chống ăn mòn. Sinh viên được học ba loại cấu trúc tinh thể kim loại phổ biến (lập phương tâm diện, tâm khối và lục phương), cách tính mật độ nguyên tử và xác định thành phần hợp kim phù hợp theo quy tắc n/8 để tăng độ bền ăn mòn.
Chương cũng phân tích đặc điểm ăn mòn của một số kim loại và hợp kim thường gặp: sắt dễ bị ăn mòn điện hóa; đồng chống ăn mòn tốt nhưng dễ bị ăn mòn chọn lọc; nhôm có lớp oxit bảo vệ nhưng bị phá hủy trong môi trường axit hoặc kiềm.
Sau khi học xong, sinh viên có thể phân tích cấu trúc – tính chất ăn mòn của vật liệu, từ đó lựa chọn và sử dụng hợp lý trong thực tế.
Chương 3: Các phương pháp bảo vệ kim loại
Chương giới thiệu các phương pháp phổ biến nhằm bảo vệ kim loại khỏi ăn mòn. Trước tiên là phương pháp dùng lớp phủ bảo vệ, bao gồm lớp phủ kim loại và phi kim, cùng quy trình tạo lớp phủ nhằm ngăn cách bề mặt kim loại với môi trường ăn mòn.
Tiếp theo là bảo vệ điện hóa, gồm bảo vệ catốt và anốt, giúp sinh viên phân tích được nguyên lý và hiệu quả của từng phương pháp, từ đó áp dụng trong thực tế phù hợp với từng loại vật liệu và điều kiện làm việc.
Cuối cùng, chương đề cập đến biện pháp thay đổi môi trường, như sử dụng chất ức chế ăn mòn, giảm nồng độ các tác nhân ăn mòn, hoặc điều chỉnh điều kiện môi trường để hạn chế quá trình ăn mòn xảy ra.
Sau khi học xong chương này, sinh viên có thể liệt kê được các phương pháp bảo vệ, thiết lập quy trình lớp phủ, hiểu và áp dụng bảo vệ điện hóa, cũng như vận dụng các biện pháp hóa học – môi trường để kiểm soát ăn mòn hiệu quả.
Chương 4: Các phương pháp nghiên cứu tốc độ ăn mòn kim loại.
Ở chương này, các tác giả giới thiệu các phương pháp đánh giá tốc độ ăn mòn kim loại, phục vụ cho việc lựa chọn vật liệu và giải pháp bảo vệ phù hợp. Mở đầu là thang tiêu chuẩn phân loại độ bền ăn mòn, giúp so sánh khả năng chịu ăn mòn của các kim loại và hợp kim trong cùng điều kiện.
Hai phương pháp chính được trình bày gồm:
Phương pháp tổn hao khối lượng, dựa trên việc đo lượng vật liệu mất đi theo thời gian.
Phương pháp điện hóa, sử dụng các đặc trưng dòng – thế để xác định tốc độ ăn mòn với độ chính xác cao và cho kết quả nhanh.
Qua chương này, sinh viên có thể lựa chọn và áp dụng phương pháp phù hợp để đánh giá thực nghiệm tốc độ ăn mòn kim loại trong các môi trường khác nhau.
Cuốn giáo trình Ăn mòn và Bảo vệ kim loại là tài liệu hữu ích dành cho sinh viên, học viên và kỹ sư trong lĩnh vực kỹ thuật, giúp cung cấp kiến thức nền tảng cũng như ứng dụng thực tiễn trong việc nhận diện, đánh giá và đưa ra các giải pháp hiệu quả nhằm hạn chế ăn mòn và nâng cao độ bền cho kim loại trong các điều kiện làm việc khác nhau. Cuốn sách hiện có tại Thư viện Đại học Công nghiệp Hà Nội, bạn đọc có thể đến để mượn về nhà hoặc đọc tại chỗ. Chúc các bạn học tập hiệu quả và thành công!
Chủ Nhật, 13:55 29/06/2025
Copyright © 2018 Hanoi University of Industry.